هماهنگی های طراحی سایت برای کارفرما

برنامه ریزی قبل از شروع هر کاری مفید است. اگر شما قصد طراحی سایت برای خودتان را دارید، بهترین کار این است که هدف خود را در نظر بگیرید و به مواردی که نیاز دارید هم توجه کنید، پس از آن مراحل کار را تعیین کنید. اما اگر به عنوان طراح سایت عمل کرده و احتیاجات کار را از کارفرما جویا شوید و بعداً بفهمید که سایتی که تحویل وی دادید اصلاً باب میل او نیست، چه باید بکنید؟ در این صورت کلی زحمت شما به هدر خواهد رفت. پس باید یک فرم را بسازید که در آن سوالات و تمامی مواردی که باید از کارفرما بپرسید را بنویسید.

هدف این مقاله تعریف یک خلاصه ای از سوالات و مواردی است که باید قبل از شروع هر پروژۀ طراحی سایت از خود یا کارفرما بپرسید. پس یکی یکی راجع به هر کدام از موارد بحث خواهیم کرد.

۱- آنها چه کسانی هستند و چه کاری انجام می دهند؟

این سوال را ما از کارفرما و یا شخصی که درخواست طراحی سایت را به ما داده است باید بپرسیم. البته اگر سایت را برای خودمان طراحی می کنیم، باید این سوال را از خود بپرسیم؛ که ما چه کسی هستیم و چه کاری انجام می دهیم. در اولین گام باید کاملاً آگاه باشیم که کار شرکت یا کسب و کاری که ما می خواهنم برای آن سایت طراحی کنیم چیست. هویتش باید برای ما معلوم باشد و ساختار سازمانی اش هم تا حدی مشخص.

باید بدانیم که کارفرمای ما کارش چیست؛ چه چیزی تولید می کند و یا چه نوع خدماتی عرضه می کند؟ اندازۀ شرکت چقدر است؟ معمولاً شرکت های بزرگ نیاز به سایت خاص تر دارند که در این صورت هزینۀ پروژه هم بالاتر خواهد رفت. سابقۀ شرکت در نوع سایتی که طراحی می کنیم و حتی نوع محتوایی که قرار است برای آن تولید کنیم تاثیر دارد.

از جمله مهم ترین شاخصه ای که باید در نظر بگیریم، نوع مشتریان آن شرکت یا کسب و کار است. اینکه مشتری در بهترین حالت باید چه مراحلی را طی کند تا آن کاری را انجام دهد که شرکت مد نظرش است. نوع مشتری های کسب و کار از مهم ترین شاخصه است که این خود می طلبد که برایش یک مقالۀ آموزشیِ کامل نگاشته گردد. پس نوع کسب و کار و شرکت را در نوع طراحی سایت نباید دست کم گرفت و در این بین هر چقدر شناخت ما از کسب و کار بیشتر باشد، دقیقاً همان چیزی را طراحی می کنیم که باید باشد.

۲- وسعت پروژه چقدر است؟

پروژه اصلی کسب و کار چیست؟ این پروژه چه نیازهایی دارد؟ روال انجام این پروژه چگونه است؟

فهرست زیر در این شاخه باید یکی یکی بررسی شوند:

• اگر سایت به یک لوگو نیاز دارد، آیا این لوگو از قبل طراحی شده است؟ یا اگر طراحی نشده، شما باید این کار را به صورت یک لوگوی متنی انجام دهید یا تصویری، یا ترکیبی از هر دو؟
• آیا این پروژه به یک برنامه نویس و توسعه دهندۀ سایت نیاز دارد؟ یا اینکه با ساخت یک قالب روی سیستم های مدیریت محتوا مثل وردپرس کار راه می افتد؟
• آیا شما مسئول تبلیغات و بالا آوردن رتبۀ سایت هم هستید؟ از چه روش هایی مجاز هستید که استفاده کنید؟
• بر بستر چه نوع شبکه های اجتماعی ای بیشتر باید کار شود؟ شاید بر حسب نوع کسب و کار نیاز باشد روی یک نوع خاص از شبکۀ اجتماعی بیشتر کار گردد.
• برای این پروژه ضرب العجل تعیین شده است؟ اگر بله؛ کل پروژه به بخش های کوچکتری تقسیم شده است یا خیر؟ و هر بخش چه مدت زمان نیاز دارد؟

شما به عنوان طراح سایت باید از کلیات کمپینی که کارفرما در نظر دارد انجام دهد، آگاه باشید. در این صورت است که هم خودِ شما کار تکراری انجام نخواهید داد و هم اینکه کارفرما نتیجۀ با کیفیتی را شاهد خواهد بود.

۳- مخاطب ها و بازار هدف چه کسانی هستند؟

اینکه بازار هدف و کسانی که قرار است به سایت سر بزنند چه کسانی هستند، در سرنوشت کسب و کار تاثیر شگرفی خواهند داشت. سن، جنسیت، موقعیت مکانی، سطح تحصیلات و عقاید از جمله مهمترین شاخص هایی هستند که باید با توجه به آنها از افراد هدف شناخت کافی داشت.

حتی اگر در عالی ترین حالت با یک مشتریِ هدف چهره به چهره صحبت کنیم. نیازها و علاقه مندی هایش را بپرسیم و در طراحی تک تک اجزاء سایت آنها را به کار ببریم، خیلی می تواند در موفقیت سایت تاثیرگذار باشد.

۴- رقبا چه کسانی هستند؟

حالا چه می خواهد منظور از رقیب ها، رقبای خود کسب و کار باشند که به صورت مستقیم در مقابل هستند؛ و چه رقیب های سایتِ شرکت که قرار است ما با طرحی که از سایت می زنیم، به رقابت با آنها دعوت شویم. باید شناخت کاملی از رقیب ها داشت و کاملاً آنها را رصد کنیم. البته این بدین معنا نیست که ما بنگریم که آنها چه کاری انجام می دهند و دقیقاً عین آن را روی پروژه و بالاخص روی سایت پیاده کنیم. باید رقیب را مورد کنکاش قرار داد و ببینیم که آنها چطور فکر می کنند؟ آنها چه محصولاتی را عرضه می کنند؟ آنها چطور مشتری جذب می کنند و تبلیغ می کنند؟

این سوال را باید از کارفرمای طراحی سایت بپرسید که چطور قصد دارید از رقیب ها متمایز شوند؟ ممکن است دو تا فروشگاه دقیقاً یک محصولی را عرضه کنند. اما یکی برای نوع خاصی از مشتری ها برنامه دارد که آن یکی دیگر ندارد. این مورد را در طراحی سایت باید در نظر داشت.

۵- سایت چه سبکی از تصویر و وجۀ بصری باید داشته باشد؟

کاملاً مشخص است که یک سایت یک وجۀ بصری دارد که همه آن را می بینند. این وجه باید چطور باشد؟ از چه رنگ هایی در طراحی سایت استفاده شده باشد؟ شاید یک رقیب از رنگ های آبی و سبز در طراحی سایت خود استفاده کرده باشد. در این صورت شاید کارفرما خواسته باشید که از رنگ های برندِ خود استفاده کند.

لوگو یا نماد سایت هم در این بخش جای می گیرد. همچنین نوع تصاویری که به صورت قالبی در تمامی یا بیشتر صفحات سایت دیده می شوند مهم هستند. نوع قلمی که قرار است نوشته های سایت با آن نشان داده شود هم باید در نظر گرفته شود. در خیلی از مواقع شاید خواسته باشید از دیگر طراحی های شرکت یا کسب و کار الهام بگیرید که یک هماهنگیِ خوبی بین سایت و دیگر وجه‌های کسب و کار به وجود آید.

۶- هدف نهایی چیست و چطور باید آن را اندازی گیری کرد؟

آیا کارفرما می خواهد فهرست مشتری های خود را افزایش دهد، جایزه یا مجوز خاصی را دریافت کند، یا اینکه کلاً می خواهد نمای دیگری از کسب و کار خود به مخاطب ها معرفی کند؟ البته برای رسیدن به این اهداف باید یک شاخص قابل اندازه گیری هم وجود داشته باشد. مثلاً شرکت قصد دارد با حضور در عرصۀ اینترنت فروش خود را ۱۰ درصد افزایش دهد؟ یا تعداد کسانی که در خبرنامۀ ایمیلی شرکت عضو شدند را دو برابر کند؟ یا برند خودش را در اذهان عمومی بیشتر معرفی کند؟

خب حالا باید روی این موضوع ریزتر شویم. اگر قرار است فروش شرکت ۱۰ درصد با طراحی سایت افزایش پیدا کند، بازدید کنندگان باید روی یک دکمۀ دعوت به عمل (Call to Action) کلیک کنند و کاری که مد نظر است را انجام دهند؟ یا اینکه باید کتاب الکترونیکی را دریافت کنند و پس از آن به طور مستقیم با شماره تلفنی که در انتهای کتاب است با اپراتورهای شرکت در تماس باشند؟

۷- بودجۀ کار به چه میزانی است؟

شاید اولین موردی که ذهن شما را به خود مشغول کند، همین بودجۀ کل کار باشد. معمولاً سازمان های بزرگ برای پروژه های خود، از جملۀ طراحی سایت بودجه های زیادی را در نظر می گیرند. پس سایتی که تحویل می گیرند هم باید حرفه ای تر باشد. حتی اگر برای خودتان سایت طراحی می کنید، اگر بودجۀ بیشتری داشته باشید قادرید عرصۀ فعالیت خود را بیشتر توسعه دهید.

در برخی از مواقع شاید بودجۀ طراحی از بودجۀ برنامه نویسی سایت جدا باشد. خب، باید کاملاً مشخص باشد. یا هزینۀ کاغذ و چاپ و عکس هایی که می گیرید هم شاید خواسته باشید حساب کنید.

۸- طرف های مقابل تان را بشناسید.

شما باید ببینید که با یک نفر به عنوان کارفرما طرف هستید و یا اینکه یک شرکت، یا چند نفر از یک بخش از شرکت. کاملاً باید مشخص باشد که قرار است هماهنگی ها را با چه اشخاصی انجام دهید. ایمیل و شماره تلفن شان را بگیرید و در زمان هایی که نیاز است در ارتباط باشید.

۹- طرح ها و روش های بازاریابی قبلی چگونه است؟

شما باید بدانید که قبل از اینکه شما شروع به کار روی پروژۀ طراحی سایت کنید، کس دیگری روی آن کرده است یا خیر؟ آیا از قبل طرحی زده شده یا کدی نوشته شده است؟ یا حتی در خیلی از مواقع کمپین های تبلیغاتی وجود داشته که شما باید از آنجا کاملاً مطلع شوید. به عنوان کسی که قرار است رتبۀ سایت را بالا ببرید و بازدید هدفمند جذب کنید، دانستن این موضوع بسیار مفید است. البته اگر این موارد در حیطۀ وظایف شما تعریف شده باشد.

۱۰- کسان دیگری هم هستند که بخش های دیگر طراحی سایت را به عهده گرفته باشند؟

در برخی از مواقع شما مسئول یک بخش از توسعه و یا طراحی سایت هستید. در این مورد حتماً باید با اعضای دیگر گروه طراحی سایت در تعامل باشید. آیا شخصی عکس های سایت را تامین می کند؟ ایا شخص دیگری کدنویسی بخشی از سایت را بر عهده گرفته است؟ آیا کار تبلیغ برای سایت را کس دیگری انجام می دهد؟ باید بدانید آنها چه کار کرده اند و چه کار خواهند کرد و کار خود را با آنها تطبیق دهید. در خیلی از مواقع باید به طور هماهنگ کار طراحی سایت را پیش ببرید.